ΜΑΚΙΑΒΕΛΛΙ. Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΝΑ ΔΙΔΑΣΚΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ

«Το ενδιαφέρον για τον Μακιαβέλλι αναγεννάται πάντοτε τη στιγµή που προµηνύονται καταιγίδες, διότι είναι αυτός που ξέρει να φιλοσοφεί σε θυελλώδεις καιρούς. Και αν τον ξαναδιαβάζουµε σήµερα, είναι γιατί υπάρχει λόγος να ανησυχούµε. Επιστρέφει: ξυπνήστε». «Ο Μακιαβέλλι είναι αφυπνιστής, επειδή είναι συγγρα­φέας. Γράφει βουτώντας την πένα του στην πληγή. Γράφει για να δώσει και πάλι ζωή όχι στην αίγλη των λέξεων, αλλά στην αλήθεια των πραγµάτων». Patrick Boucheron Ο Μακιαβέλλι διαβάζεται συνεχώς ήδη από τον θάνατό του το 1527. Αλλά τι ξέρουµε γι’ αυτόν εκτός από τον µακιαβελλισµό, αυτό το συλλογικό άγχος απέναντι στο κακό στην πολιτική; Για να αναζητήσουµε τον άνθρωπο πίσω από τη µάσκα που τον παραµορφώνει, πρώτα πρώτα πρέπει να αναδείξουµε τις αντιφάσεις που βασανίζουν το φλογερό αυτό πνεύµα της φλωρεντινής Αναγέννησης: τον δηµιουργό του Ηγεµόνα και τον άνθρωπο της δράσης, τον αθυρόστοµο ποιητή και τον χιουµορίστα, τον άνθρωπο που αντλεί έµπνευση τόσο από τους ζωγράφους όσο και από τον µηχανισµό των ανθρώπινων παθών και συµφερόντων. Η σοφία του Μακιαβέλλι µήπως εντέλει βρίσκεται στη «λεπτή τέχνη της παιγνιώδους πρόκλησης»; «Αλλά, καθώς η πρόθεσή µου είναι να γράψω κάτι χρήσιµο για όποιον είναι σε θέση να καταλάβει, µου φάνηκε πιο χρήσιµο να φτάσω µέχρι την πραγµατική αλήθεια του πράγµατος παρά να µείνω στη φαντασίωσή της». Ν. Μακιαβέλλι, Ο ηγεµόνας